Nýr Þjóðarpúls Gallup um hernaðaraðgerðir Rússa í Úkraínu er kominn út, en samkvæmt honum fordæma nær allir Íslendingar aðgerðirnar.
Sömuleiðis telja nær allir að aðgerðir Rússa séu ekki að neinu leyti réttlætanlegar, eða 93% landsmanna á meðan 4% telja þær að einhverju leyti réttlætanlegar og 3% segjast hvorki sammála né ósammála því að þær séu það.
Árangur refsiaðgerða
Landsmenn eru frekar svartsýnir á að alþjóðasamfélagið geti með efnahagslegum- og öðrum refsiaðgerðum stöðvað hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu. Aðeins ríflega einn af hverjum fimm telur það líklegt á meðan þrír af hverjum fimm telja það ólíklegt. Konur eru aðeins bjartsýnni á það en karlar.
Þrátt fyrir það er mjög mikill stuðningur meðal landsmanna við aðgerðirnar en nær níu af hverjum tíu telja að alþjóðasamfélagið eigi að beita sér gegn Rússum með hörðum efnahagsaðgerðum. Tæplega 7% eru ósammála því og 4% segjast hvorki sammála né ósammála því. Fólk undir fimmtugu styður aðgerðirnar frekar en þau sem eldri eru, og fólk með meiri menntun frekar en minni.
Munu átökin breiðast út?
Landsmenn eru aftur frekar svartsýnir þegar kemur að líkum á því að átökin breiðist út. Þrír af hverjum fimm telja líklegt að hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu muni leiða til hernaðarátaka í öðrum löndum á meðan rúmlega fjórðungur telur það ólíklegt.
Konur eru heldur svartsýnni en karlar og telja frekar líklegt en þeir að átökin breiðist út. Yngra fólk telur það almennt líklegra en eldra, en fólk milli þrítugs og fertugs telur það líklegast. Ríflega 78% fólks milli þrítugs og fertugs telur það líklegt á móti tæplega 47% fólks sextugu eða eldra.
Viðbrögð Úkraínumanna
Viðhorf landsmanna er afdráttarlaust þegar kemur að viðbrögðum Úkraínumanna. Nær 92% telja að úkraínsk stjórnvöld eigi ekki að fara að kröfum Rússa heldur veita mótspyrnu á meðan 8% telja að þau ættu að fara að kröfum Rússa og leggja niður vopn.
Fleiri íbúar landsbyggðarinnar telja að Úkraínumenn ættu að leggja niður vopn, eða ríflega 13% á móti 5% höfuðborgarbúa.
Áhrif á Íslendinga
Hátt í þriðjungur þeirra sem taka afstöðu telur að innrás Rússlands í Úkraínu muni hafa mikil áhrif á líf sitt, rúmlega 38% telja að hún muni hafa lítil áhrif en þrír af hverjum tíu telja að hún muni hvorki hafa mikil né lítil áhrif á líf sitt. Nær 13% tóku ekki afstöðu til spurningarinnar.
Flest segjast finna fyrir óöryggi og/eða ótta vegna ástandsins, eða ríflega helmingur landsmanna, 28% segjast ekki gera það en fimmtungur segist hvorki sammála né ósammála því að hann geri það. Konur segjast frekar en karlar finna fyrir óöryggi eða ótta vegna ástandsins.
Spurt var:
- Hvor eftirfarandi fullyrðinga lýsir betur viðhorfi þínu? (Ég styð hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu; Ég fordæmi hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu)
- Hversu líklegt eða ólíklegt telur þú að alþjóðasamfélagið geti með efnahagslegum- og öðrum refsiaðgerðum stöðvað hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu?
- Hversu líklegt eða ólíklegt telur þú að hernaðaraðgerðir Rússlands í Úkraínu muni leiða til hernaðarátaka í öðrum löndum?
- Hversu mikil eða lítil áhrif telur þú að innrás Rússlands í Úkraínu muni hafa á líf þitt?
- Hversu sammála eða ósammála ertu eftirfarandi fullyrðingum sem tengjast atburðum líðandi stundar í Úkraínu?
- Ég finn fyrir óöryggi og/eða ótta vegna ástandsins
- Ég tel að aðgerðir Rússa séu að einhverju leyti réttlætanlegar
- Ég tel að alþjóðasamfélagið eigi að beita sér gegn Rússum með hörðum efnahagsaðgerðum
- Hvor eftirfarandi fullyrðinga lýsir betur viðhorfi þínu? (Úkraínsk stjórnvöld ættu að fara að kröfum Rússa og leggja niður vopn, Úkraínsk stjórnvöld ættu ekki að fara að kröfum Rússa heldur veita mótspyrnu).
Niðurstöður sem hér birtast eru úr netkönnun sem Gallup gerði dagana 25. febrúar til 3. mars 2022. Heildarúrtaksstærð var 1.449 og þátttökuhlutfall var 50,1%. Einstaklingar í úrtaki voru handahófsvaldir úr Viðhorfahópi Gallup.
